Özofagus Atrezisi Nedir?
Özofagus (yemek borusu), yutaktan mideye kadar uzanan ve kaslardan yapılı tüp şekline benzeyen bir organdır. Yiyeceklerin ağızdan mideye gitmesine yardımcı olur. Özofagus atrezisi ise, yemek borusunun bir kısmının gelişmemesi anlamına gelen doğumsal bir anomalidir. Bu anomalide özofagusun üst kısmı boyun seviyesinde kör (atrezi) sonlanmaktadır. Buna ek olarak bebeklerin %90’ından fazlasında yemek borusu ile soluk borusu (trakea) arasında anormal bir bağlantı vardır. Ortalama her 3500 doğumda bir görülür. %60-70 oranında başka hastalık ve kromozomal anomaliler eşlik edebilir. 5 farklı tipi mevcuttur. En sık tip c görülür; yemek borusun üst kısmı kör sonlanır, alt kısmı ise soluk borusuna açılmaktadır (TÖF: Trakeoözofageal fistül).
Özofagus Atrezisi Tanısı Nasıl Koyulur?
Gebelik sırasında yapılacak ultrasonda midenin görülmemesi veya küçük olması, özofagus üst kısmının poş şeklinde sonlanması, amnion sıvısının miktarının beklenenden fazla olması özofagus atrezisini düşündüren bulgulardır. Bebek doğduktan sonra ağızdan sürekli köpük gelmesi, beslenememe, morarma ve öksürük şikayetleri görülür. Kesin tanı kontrast madde verilerek çekilen akciğer grafisinde özofagus poşunun görüntülenmesi ile koyulur.
Özofagus Atrezisinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bebek, yenidoğan yoğun bakım ünitesine alınır. Damar yolundan sıvı ve antibiyotik başlanılır. Ameliyata kadar ağız içi sürekli aspire edilerek tükrüğün akciğere kaçması önlenir. Ekokardiyografi (EKO) ve batın ultrasonu yapılarak ek anomali açısından değerlendirilir. Özofagus atrezisinin tipine ve eşlik eden anomaliye göre yapılacak ameliyatın şekli ve zamanı değişebilir. Özofagusun iki ucu birbirine yakın olan fistüllü tiplerde hazırlıkar tamamlanınca 1-2 gün içinde ameliyat yapılır. Ameliyatta trakeo-özofageal fistül bağlanır. Özofagusun iki ucu birbirine yatişiyorsa anastomoz yapılır, yetişmiyorsa diğer ameliyat alternatifleri değerlendirilir.
Ameliyatta bebeğin burnundan mideye uzanan küçük bir nazogastrik tüp ve göğüs boşluğunda sıvı birikmesini engelleyecek bir göğüs tüpü yerleştirilir.
Ameliyat yerinde kaçak olup olmadığı görüldükten sonra genellikle 4-5.gün ağızdan beslenme başlanılır.
Ameliyat sonrasında karşılaşılan sorunlar:
- Anastomoz yerinde kaçak
- Anastomoz yerinde darlık ve buna bağlı yutma güçlüğü
- Fistülün açılması veya tekrarlaması
- Solunum problemleri
- Mideden yemek borusuna kaçak (reflü)