Anal atrezi, bebeğin anne karnında gelişimi esnasında anüs açıklığının gelişmemesi ya da yerleşim yeri itibariyle olması gerektiği kas kompleksi (sfinkter) içinden geçmemesidir. Doğum öncesinde yapılan ultrasonda fark edilmesi çok zordur.  Görülme sıklığı yaklaşık 5000 doğumda 1’dir. Genellikle doğumdan sonra ilk muayene esnasında makatın kapalı görülmesi ile tanı koyulur. Doğumda hemen sonra tanı almayan vakalar karında şişlik, kaka yapamama ve kusma ile başvurabilir.

Anal atrezi ile birlikte kalp, böbrek, kemik, omur ve yemek borusu anomalileri eşlik edebileceğinden bu organ sistemlerinin anomali açısından taraması yapılmalıdır.

Anal Atrezinin Tedavisi Nasıl Yapılır?

Anüs açıklığının var olup olmaması ya da yapılan incelemeler neticesinde gelişmemiş olan bağırsak kısmının anüs olması gereken yere olan uzaklığına göre yapılacak işlem değişmektedir.

Yapılacak dikkatli bir fizik muayane ile anüsün olması gerektiği yerde ya da yakınında küçük de olsa bir açıklığın (fistül) olup olmaması araştırılır. Böyle bir fistülün olması durumunda alçak tip kabul edilerek tek seansta ameliyat edilir ve anüs olması gereken yere açılır. Ancak fistülün olmaması veya erkek çocuklarında pipiden, kız çocuklarında ise vajinal bölgeden kaka geldiği görüldüyse yüksek tip kabul edilir. Bu bebeklerde dışkılamayı sağlamak için önce kalın barsağın cilde ağızlaştırılması (kolostomi) yapılır. Daha sonra bebek uygun yaş ve kiloya geldiğinde tamamlayıcı ameliyatların yapılması gerekmektedir.

Anal Atrezide Ameliyat Sonrası Dönem Nasıl Olur?

Ameliyat sonrası, hasta yaşına göre yenidoğan yoğun bakım ünitesi ya da çocuk cerrahi servisinde izleme alınır. Kolostomi açılan hastalar barsak hareketleri başlayınca hemen beslenebilir. Makat bölgesinde tek seanslı ameliyatı yapılan hastalarda ağızdan beslenmeye 4–5 gün sonra başlanmakta, beslenme desteği bu sürede damar yolundan verilir.

Ameliyat sonrası dönemde anal darlık gelişebilmekte, bu da yapılan dilatasyonlarla düzeltilebilmektedir. Hastalar ameliyattan iki hafta sonra anal dilatasyon programına alınır.

Anal atrezinin tipine ve yapılan cerrahi yönteme göre bazı çocuklarda tuvalet kontolü sağlanamazken (kaka kaçırma), bazılarında ise kabızlık sorunu görülebilmektedir.