Tortikolis, boyun yan tarafında bulunan sternokleidomastoid (SKM) adı verilen kasın bir tarafta kalınlaşması ve kısalması ile kendini belli eden doğumsal bir hastalıktır. Bu hastalıkta baş tortikollis olan tarafa eğilir, yüz ve çene ise karşı tarafa doğru yukarı bakar. Genellikle doğumdan sonra ilk bir ay içinde fark edilir. Görülme sıklığı 250 canlı doğumda 1’dir. Erkeklerde 1,5 kat daha sık görülür.
Tortikollisin olası Nedenleri Nelerdir?
Tortikollisin birçok Nedeni vardır:
- Doğum travması; özellikle makat gelişlerde kas liflerinin yırtılması
- Bebeğin uterus içinde anormal pozisyonda kalması
- Boyun omurlarının doğumsal defekti
- SKM kasının kan dolaşımının bozulması
- Boyun bölgesindeki lenf nodu büyümeleri
- Travma veya iltihap sonucu 1. ve 2. boyun omurları arası eklem sabitliği
- Göz kasları patolojileri
Müsküler (Kasa Bağlı) Tortikollisin Tipleri Nelerdir?
Kasa bağlı tortikollis 3 tiptir; birincisi en sık görülen tip olan fibromatozis kolli’dir. Kasta bir şişlik mevcuttur. Bu şişlik 2-3. haftada fark edilebilir, sonrasında büyür ve 4-6. aylarda kaybolur. İkincisinde kitle yoktur. Sadece kasta gerginlik saptanır. Üçüncüsünde ise SKM kasında kitle veya kısalık saptanmaz, çocuğun duruşuna bağlı tortikollis diye adlandırılır.
Tortikollis Tanısı Nasıl Koyulur?
Tanı fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile konulur. Ultrason ile kasın kalınlığı ve kastaki kitle görülebilir. Röntgen ile boyundaki omurga anomalileri görülmeye çalışılır.
Tortikolis Tedavisi
Bir yaşın altında öncelikli tedavi fizyoterapidir. Özellikle ilk 4 ay içinde sıkı bir fizik tedavi programına alınan bebeklerde cerrahi gereklilik yok denecek kadar azdır. Ancak 1 yaşından sonra fizik tedavinin etkinliği dramatik şekilde düşmektedir. Bir yaşını geçmiş ve uygulanan fizik tedaviye rağmen iyileşme sağlanamayan hastalar ile, bir yaşından sonra ilk defa doktora başvuran hastalarda cerrahi tedavi daha uygundur. Cerrahi ile fibrotik kas lifleri kesilerek boyun rahatlatılır.
Tortikollis tedavi edilmezse kastaki gerginliğe bağlı çene, kulak ve göz sorunları oluşabilir. Kafada şekil bozukluğu oluşabilir.